AHŞAP OYMA USTASI AHMET TÜRKMENOĞLU
AHŞAP OYMA USTASI AHMET TÜRKMENOĞLU
Kadirli’nin Kızyusuflu köyünde yaşayan Ahmet Türkmenoğlu ahşap oymacılığı ile uğraşıyor. Ahmet Türkmenoğlu eski geleneklerimizi yaşatmaktan büyük bir keyif duyduğunu bu nedenle ahşap oymacılığına devam ettiğini söylüyor. Ahmet Türkmenoğlu saz, keman, kaşık, hamzan (yağ kabı) yaparak hayatını devam ettiriyor.
Bize kendinizi tanıtır mısınız?
Ben, Kadirli’nin Kızyusuflu köyünden Ali oğlu Ahmet Türkmenoğlu. Bağlama ve saz ustasıyım. Ayrıca ahşap oyma işleriyle uğraşıyorum.
Bu işi yapmaya nasıl başladınız?
Genelde büyüklerimiz çiftçilikle uğraşmışlardır. Ben 1968’lerde, Karatepe Aslantaş Müzesine görevli olarak girdim. Orada 25 yılı doldurdum. Emekli oldum. Daha sonra da eski geleneklerimizi yaşatmak için bağlama, el işleri, saz, süz ve mutfak eşyaları yapmaya başladım. Günlerimi şimdi bu şekilde geçirmeye başladım.
Ne zamandır bu ağaç oyma işleri ile uğraşıyorsunuz?
1955 yılından beri bağlama, 1957 yılından beri de ağaç oyma işlerini yapıyorum. Bunları ustasından değil kendi kendime öğrendim. Nasıl yapıldıklarını daha önce hiç görmemiştim. Eski ustaların, Dadaloğlu, Köroğlu, Âşık Veysel, İlbeyoğlu kitaplarını okurken o kitaplar üzerindeki saz şemalarını gördüm. Çalmak için saz aradım bulamadım. Hiçbir kursa gitmedim. Sadece şemalara bakarak kendi kendime öğrendim. 1955 yılından beri devam ediyorum.
Çalışmalarınızda hangi ağaçları kullanıyorsunuz?
Sazda dut ağacı, Karadal diye de bilinen Karacan ağacı ve Ardıç kullanıyorum. Kemanıda Köknar ağacından yapıyorum. Mutfak eşyalarını Hartlap dediğimiz ağaçtan yapıyorum. Ayrıca zeytin ve başka ağaçlardan yararlandığım da oluyor.
Yaptığınız eşyaları kimlere pazarlıyorsunuz?
Burası turistik bir bölge olduğu için yol kenarında sergilediğimiz ürünlerimizi bu şekilde satıyoruz. Herhangi bir dükkân ya da mağazada satmıyoruz Elbette bazı pazarlama sorunları yaşıyoruz.
Köyünüzde sizden başka bu işi yapan var mı?
Bu işi ilk önce ben başlattım. Önderlik ettim yani. Köyde en az 8–10 kişi bu işi yapıyor. Kendi çocuklarıma da öğrettim. Şimdi onlar benden daha iyi yapıyorlar bu işi.
Ağaç oymacılığı ile uğraşmak size nasıl bir his veriyor?
İnsan bu işle uğraştıkça büyük bir zevk duyuyor. Yeni eşyalar yapmak, çeşitli boyutlar ağaçlara şekil vermek, desenler ortaya çıkarmak çok büyük bir keyif.
Hamzan adlı bir eşya yapıyorsunuz. Bize biraz söz eder misiniz?
Hamzan yağ kabıdır. Tereyağı eritilerek bunun içine koyulur. 3–5 sene geçse bile tadı bozulmaz. Kendine özgü bir rayihası ve kokusu vardır. Hamzan çiriş adlı bir bitkiden yapılır. Bu bitki yüksek yaylalarda yetişir. Çiriş soğanlı bir bitkidir. Onun kökünü toplayıp kuruturuz. Sonra onu kavururuz. Değirmende çekip un haline getiririz. Sonra ondan hamur yapar Bezden içi talaş dolu bir kalıp yapıyoruz. Bu hamuru 3 veya 4 kat sıvayarak yapıyoruz. Bunlar 50–60 sene önce yapılırdı. Şimdi kullanılan bir eşya değil. Çok emek verilerek yapılıyor. Artık kullanılmıyor unutuldu.
